Een relatie heb je niet, die maak je.
Een zin die ik veel gebruik. Die af en toe stof doet opwaaien, maar meestal bijval krijgt. Want als je deze tot je door laat dringen besef je dat het waar is. In deze blog leg ik aan de hand van een voorbeeld uit waarom dit is en geef ik je 4 tips om op een iets andere manier, dan je misschien gewend bent, naar je relaties te kijken.
In een eerdere blog heb ik de relatie tussen twee collega’s beschreven. In eerst instantie konden Martin en Jeanette het heel goed met elkaar vinden. Na een verschuiving van functies, waarbij Martin een nieuwe functie kreeg en Jeanette Martin’s oude functie op zich nam, werd de sfeer tussen hen om te snijden. Ze waren ervan overtuigd dat ze een slechte relatie hadden.
Vele gesprekken hebben tevergeefs plaats gevonden. Situaties en incidenten werden uitgebreid besproken. De schuldvraag bleef heen en weer geschoven worden. Ze kwamen er niet uit.
1.Onderstroom
Zowel Martin als Jeanette begrepen dat, om de oplossing te vinden, het nodig was om onder de oppervlakte te kijken. Om de dynamiek tussen hen zichtbaar, en dus bespreekbaar, te maken is een systemische opstelling* gedaan. Daarnaast kwam het volgende aan de orde:
2. Ontschuldiging
In het systemisch gedachtegoed wordt niet over goed of fout gesproken. Het is zoals het is. Het gebeurt zoals het doet. Niet meer, niet minder. Martin en Jeanette stopten met elkaar als schuldige aan te wijzen.
3. Processen & Patronen
Zonder de sluier van schuld kon er vrij gekeken worden naar het proces tussen de twee. Er was voor beiden ruimte te zien wat Jeanette zoal deed, wat effect had op Martin. En wat Martin deed, wat effect had op Jeanette.
Een, tot op dat moment onbewust, patroon werd duidelijk. Martin bleef bij Jeanette over haar schouder mee kijken: Wat doet zij met zijn werk, gaat dat wel goed, moet hij niet ingrijpen? Jeanette voelde dat heel goed aan, ergerde zich hier ontzettend aan en wilde hier niets van weten en keerde hem de rug toe.
4. Invloed ipv controle
Om een, in onze ogen, betere relatie te krijgen hebben we de neiging de ander te willen veranderen. In plaats van de ander te willen veranderen ( dus de relatie te willen ‘controleren’) is het slimmer om te zien hoe je deze kunt beïnvloeden.
Hiervoor dien je zo flexibel mogelijk te zijn. Als jij flexibel kunt omgaan met wat de ander doet en dus je eigen reactie kunt veranderen, dan heb jij controle over wat er in het systeem tussen jou en die ander bestaat. Een andere actie brengt een andere reactie: Een verandering van jouw kant brengt een andere relatie met zich mee.
Een relatie heb je niet, die maak je.
Als je wilt weten wat een relatie goed of slecht maakt is het dus interessant om er achter te komen wat maakt dat het escaleert tussen twee of meerdere personen. Of wat het is waarom een relatie juist goed gaat.
Jeanette en Martin waren er in eerst instantie van overtuigd dat ze een slechte relatie hadden. Door op bovenstaande manier naar hun relatie te kijken werd het hen duidelijk dat zij de relatie slecht ‘maakten’. Ze zagen in welk invloed zij ( bewust en/of onbewust) op elkaar uitoefenden en wat zij konden doen opdat hun relatie verbeteren zou. Deze inzichten pasten zij toe.
In het kort: Als eerste gaven Jeanette en Martin elkaar wat meer ruimte. Jeanette kreeg weer lucht, was in staat van haar eiland af te komen en Martin in zijn werk te erkennen. Deze erkenning deed hem goed. Hij besefte op zijn beurt dat hij zijn oude functie nooit los heeft kunnen laten. Hij besefte ook dat die nu in Jeanette’s vakkundige handen lag en niet meer zijn verantwoordelijkheid was. Met dit inzicht was Martin in staat zijn oude functie los te laten en zich te concentreren op zijn eigen nieuwe taken.
Zo maakten zij van een slechte relatie een goede relatie. En dat doen ze nog steeds. Tussen hun is nu lucht en ruimte en iets wat eerder niet meer denkbaar was: wederzijds begrip, respect en zelfs overleg.
Wil je eens een opstelling meemaken? Noteer dan 27 oktober in je agenda en reserveer hier je plek.
- Karen van Hout